Czym jest dieta FODMAP i kto powinien ją stosować?

Dieta FODMAP pojawia się coraz częściej w pytaniach na forach internetowych dotyczących zdrowego stylu życia. Najczęściej informacji szukamy w sieci, czasem w książkach. Natrafiamy tam na niezliczoną ilość nowych diet i komentarzy. Łatwo można się w nich pogubić. Szczególnie, że ich nazwy potrafią być tajemnicze i niewiele nam mówią. Dziś bierzemy pod lupę dietę FODMAP: na czym polega oraz dla kogo jest przeznaczona.

Dieta FODMAP: na czym polega

Dieta FODMAP (Fermentable Oligosaccharides, Disaccharides, Monosaccharides And Polyols – FODMAP) nazywana jest też dietą Low-FODMAP. Charakteryzuje się niską zawartością fermentujących oligo-, di- i monosacharydów oraz polioli. Brzmi skomplikowanie, ale wcale takie nie jest. Które związki należą do wyżej wymienionej grupy FODMAP?

• Fruktoza,
• Laktoza,
• Fruktany,
• Galaktany,
• Poliole.

Dlaczego wykluczamy je w diecie FODMAP i co mają ze sobą wspólnego?

Ich cechą wspólną jest wpływ na nasz organizm. Są to krótkołańcuchowe węglowodany, które słabo wchłaniają się w jelicie cienkim. Dodatkowo powodują nagromadzenie płynów w świetle jelita. Może to przyczyniać się do powstawania dolegliwości takich jak biegunki czy ból brzucha. Następnie związki te trafiają do jelita grubego, gdzie ulegają fermentacji przez bakterie jelitowe. W wyniku tego powstające w nadmiernej ilości gazy są przyczyną wzdęć, bólu oraz uczucia odczuwanego dyskomfortu.

Produkty, które zawierają FODMAP

Na szczeście nie wszystkie produkty obfitują w związki FODMAP. W tabelce podano żywność o wysokiej i niskiej zawartości tych substancji.

FODMAP: komu szkodzą produkty zawierające FODMAP

Produkty z dużą zawartością FODMAP zwiększają dolegliwości brzuszne takie jak np. biegunka, wzdęcia, bóle brzucha i gazy u osób chorujących na zespół jelita drażliwego (IBS) lub na nieswoiste choroby zapalne jelit (np. choroba Leśniewskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego).

Dieta Low-FODMAP to dieta eliminacyjna. Wykluczenie produktów bogatych w FODMAP ma na celu złagodzenie dolegliwości.

Należy pamiętać, że dieta powinna być zbilansowana, dlatego cały proces warto prowadzić pod okiem dietetyka. Jej wprowadzanie obejmuje 3 etapy:

• Eliminację - polega na usunięciu z naszego jadłospisu wszystkich produktów, zawierających dużo związków FODMAP na 2 do 6 tygodni. Należy zastąpić je żywnością o niskiej zawartość FODMAP.
• Reintrodukcję - czyli ponowne, stopniowe wprowadzanie grup produktów bogatych w FODMAP, aby określić, które produkty wywołują objawy i nie są przez nas tolerowane. Etap ten trwa od 8 do 12 tygodni.
• Personalizację diety - stworzenie indywidualnej diety opartej na wszystkich dozwolonych produktach, które nie powodują dolegliwości brzusznych.

Jeśli jesteśmy zdrowi, nie musimy obawiać się żywności z dużą zawartością FODMAP. Jednak jeśli często towarzyszą nam wzdęcia, biegunka lub bóle brzucha warto udać się do lekarza i dietetyka, aby zdiagnozować ten problem. Może właśnie dieta FODMAP będzie rozwiązaniem i pomoże poczuć się lepiej.
Autor artykułu: Julia Szymańska

>>> Czytaj też: Dieta w PCOS (zespole policystycznych jajników): co jeść, jak ją bilansować, a czego unikać?

Bibliografia:
1. Kibil I., Gajewska D.: Wege: dieta roślinna w praktyce, PZWL, 2020
2. https://age-less.pl/dieta-fodmap-w-zespole-jelita-drazliwego/fbclid=IwAR283go8MvWhSNwFnn1fk1hZBw3KFg0QQSvIs1axTTK_u9EKNzcZGk7bgDI
3. Pawlak K., et al.: Dieta L-FODMAP w leczeniu zespołu jelita drażliwego, Bromat. Chem. Toksykol., 2017